Erbo-de-sant-Estève
Circaea lutetiana
Onagraceae
Noms en français : Circée de Paris, Herbe aux sorcières.
Descripcioun :L'erbo-de-sant-Estève, raro au nostre, trachis en coulounìo dins li relarg fres e umide proche d'aigo. Pamens, se rescontro coumunamen is uba de Prouvènço. Flouris l'estiéu, pas avans la fin de jun, en pichòti flour blanco en grapo qu'an dos petalo e dos sepalo. Lou fru èi bèn pelous. L'erbo-de-sant-Estève es aparado en Prouvènço.
Usanço :Maugrat soun noum francés d'herbe aux sorcières, couneissèn pas de prouprieta particuliero aleva d'èstre proun astringènto.
Port : Erbo
Taio : 20 à 60 Cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Epilobium
Famiho : Onagraceae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 30 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado :
Vo
Jun à setèmbre
Liò : Ribo d'aigo
- Bos fres
- Isclo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Circaea lutetiana L., 1753
Cese
Cicer arietinum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Pois-chiche.
Descripcioun :Lou cese es uno planto toujour cultivado au nostre. Se pòu trouba, de cop que i'a, d'armas d'anciàni culturo ounte lou cese crèis encaro bord que s'èi samena soulet. Se recounèis eisadamen en fru emé si pichòti dóusso que caupon dos grano caduno. Fai de flour blanco, o un pau bluio, d'à pau près 2 cm.
Usanço :"Soun pas bon crestian lis oustauOunte se manjo ges de cese pèr Rampau" (TdF). Emai siegue pas vertadieramen un medicamen, es uno planto que s'amerito uno bello plaço dins noste manja qu'èi di proun vertuouso pèr eisèmble pèr lucha contro lou diabete, lou trop de lipido dins lou sang... Saupre peréu qu'èi bon pèr lou microubioute dóu couloun que caup d'amidoun tihous à digeri pèr l'ome (e adounc que soubro pèr lou desveloupamen d'ùni baterìo interessanto).
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cicer
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Jun à juliet
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Cicer arietinum L., 1753